Çocuklarda Depresyon
Günümüzde birçok psikolojik rahatsızlık sadece yetişkinleri değil çocukları da etkileyebiliyor. Zamanla değişen yaşam koşulları, hayatın zorlaşması ve farklılaşan değerler gibi birçok sebepten ötürü insanların ruh sağlığında da farklılaşmalar görülebiliyor. Stres derecesinin oldukça yüksek olmasına sebep olabilen bu durum, çocuklarda da olumsuz etkilere sebep olabilmektedir. Değişen yaşam koşulları nedeniyle anne- baba arasındaki anlaşmazlıklar, ekonomik kaygılar, statü farklılığından doğan sosyal dışlamalar gibi birçok şeye maruz kalan çocuklarda da haliyle birçok psikolojik rahatsızlık görülebilmektedir. Depresyon ise buna sadece bir önektedir. Çocuklarda depresyon, tedavi edilmediği zaman gelecekte gerek akademik gerekse de sosyolojik birçok probleme neden olabilir.
Nasıl düşündüğünüzü, nasıl davrandığınızı veya nasıl hissettiğinizi olumsuz yönde etkileyen majör depresif bozukluk diğer adıyla depresyon; ciddi ancak tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Sürekli üzüntü halinde olmak, zevk veren durumlardan keyif almamak ile başlayan depresyon; çeşitli duygusal ve fiziksel belirtilere sebep olabilir, ayrıca günümüzde en yaygın psikolojik sorunlardan birisi olarak nitelendirilir.
Depresyon, çocuklarda yetişkinler kadar sık görülmese de yine dikkat edilmelidir. Zira, çocukların günlük rutinin dahi etkileyen depresyon, çocuğun bireysel ve sosyal gelişimine ciddi oranda negatif etkiler ve ilerideki yaşantısını da işlevsiz hale getirebilir.
Çocukluk çağı depresyonunun temel belirtileri, gelişimsel dönemlere göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle, psikolog olarak bizler yaşa ve gelişimsel döneme göre çocuklarda depresyon olup olmadığını anlayabilir ve tedavi planını oluşturabiliriz.
Peki, çocuklarda depresyon olduğu nasıl anlaşılır, çocuklarda depresyonun belirtileri nelerdir diye soran ebeveynler, mutlaka aşağıdaki noktalara dikkat etmeli.
Çocuklarda Depresyon Belirtileri
- Depresyondaki çocuklar, ders başarısında düşüşler yaşarlar.
- Kendilerine inançları azalır ve güvensizlik hissi ile boğuşurlar.
- Uyku bozuklukları yaşarlar. Aşırı uyuma ya da hiç uyuyamama durumları gözlemlenir.
- Çabuk ve sık ağlama durumu ile sık sık karşılaşılır.
- Karar vermede zorluk yaşarken düşünme de de yavaşlamalar görülür.
- Çocuğun sosyal yaşantısından belirgin şekilde uzaklaşması görülür.
- Davranışlarında ve ruh durumlarında ani bozulmalar gözlemlenmiştir.
- İştahta değişimler gözlemlenir ki bu bazen aşırı yeme ya da hiç yemek yeme istememe olabilir.
- Hezeyanlar, zihinsel ve bedensel durgunluk söz konusudur.
- Her şeyden çabuk yorulma ve sıkılma gözlemlenir.
- Kolay sinirlenir, kendine daima kızar.
- Gelecekle ilgili karamsar olur ya da beklentisinin olmadığı görülür.
- Bağışıklık sistemi zayıflar ve bu nedenle de sık sık hastalanmalar yaşanır.
- Oyunlara veya daha önce sevdiği her şeye karşı ilgisiz olur.
Çocuklarda Depresyon Tedavisi
Depresyonda olan çocuklar, çeşitli belirtiler gösterirler ve aileler bir süre sonra bir şeylerin yanlış gittiğini anlayarak endişeye kapılırlar. Kendilerince çeşitli yöntemler deneyip çocuklarını yeniden eski hallerine döndürmeye çalışırlar ancak bazen başarılı olurken bazen de olamazlar. Bazı ebeveynler “agresifleşerek” çocuğu daha da depresyona sürüklerler. İşte bu gibi durumlarda bir uzmana ihtiyaç vardır. Depresyonda olan bir çocuğun ya da ergenin tedavisinde tercih edilmesi gereken yöntemleri, çocukla iletişime geçerek bir psikolog kolayca belirler.
Çocuğun zihinsel ve duygusal gelişimine göre psikoterapi yöntemleri de uygulanabilir. Bireysel terapiler, EMDR terapisi, oyun terapisi, bilişsel- davranışçı terapi ve aile terapisi gibi bir dizi terapi ile çocuklarda karşılaşılan depresyon sorununa çözüm bulunabilir. Eğer ki ilaç kullanımı gerekiyorsa bu konuda da yârdim alınabilir.
Erken tanı ile depresyonun tedavi edilmesi, depresyonun kronikleşmesinin önlenmesi, sosyal çevresi ile olan ilişkilerinde ciddi işlev kaybına uğramasının engellenmesi mümkündür. Çocuk ya da ergen intiharlarının azaltılması hususunda son derece önem arz eden erken tanı ile diğer birçok psikolojik rahatsızlığın ortaya çıkması da engellenebilir.
